Druga recenzja ze zbioru wierszy J. Iwaszkiewicza w wyborze J. Dehnela ,,Wielkie, pobrudzone, zachwycone zwierzę"

Wielkie, pobrudzone, zachwycone zwierzę,

czyli recenzja tomiku

Najnowszy tomik wierszy z serii Biura Literackiego „44 Nowa Poezja Polska”, dedykowany polskim wybitnym poetom, poświęcony został twórczości Jarosława Iwaszkiewicza. Wiersze zebrał Jacek Dehnel.

Jacek Dehnel zdecydował się na odważny ruch i, jak sam mówił, wybrał te utwory, które ujawniają niedoskonałość warsztatową artysty i pokazują, że Jarosław Iwaszkiewicz nie miał krytycznego stosunku do swojej twórczości,  nie potrafił niszczyć dzieł czy chować ich na siedem  do szuflady, lecz wszystkie, nawet te nieudane, musiały ujrzeć światło dzienne.

Jacek Dehnel zwrócił uwagę również na to, że poeta „psuł” wiersze, na przykład  bezczeszcząc je wersem, który rujnował cały ich  klimat.

 W tomiku zostały  zamieszczone wiersze „nijakie”, niecharakterystyczne dla poetyki skamandrytów czy późniejszej twórczości autora „Panien z Wilka”. Nawet profesor Andrzej Zawada, znawca literatury dwudziestolecia międzywojennego oraz Współczesności, nie potrafił by po stylu zindentyfikować poety. I rzeczywiście niektóre wiersze swą stylistyką, językiem i tematyką przypominają dzieła takich artystów jak Wisława Szymborska i Konstanty Ildefons Gałczyński.

Ponadto w zbiorze  zamieszczone  zostały utwory socrealistyczne, które Iwaszkiewicz pisał z polecenia. Jak stwierdził Jacek Dehnel, ten typ wierszy ma określony ład, który dla kreatywnego pisarza  jest niczym  okrutny gorset, nie zezwalający na użycie  na  własnego konceptu.

To głównie w tych wierszach ujawnia się brak wiedzy Iwaszkiewicza na temat życia chłopów i robotników.

Spojrzenie Jacka Dehnele na twórczość Jarosława Iwaszkiewicza jest  kompletnie nowe, świeże. Widać, że wybór wierszy nie jest przypadkowy. Tomik poleciłabym, tym, którzy znają poezję przedstawiciela „wielkiej piątki”,  by mogli poznać inną – ciemną - stronę jego twórczości.

M.K